5 mitinqçi öldürüldü; Yanukoviç müxalifətlə nəticəsiz görüş keçirdi; AB və ABŞ Ukrayna hökumətinə xəbərdarlıq etdi
Kiyevin mərkəzində davam edən iğtişaşlarda 5 nəfər ölüb. “Ukrainskaya pravda” qəzeti yerli həkimlərə istinadla xəbər verir ki, 4 nəfər aldığı güllə yarasından, 1 nəfər isə “Dinamo” stadionundan yıxılaraq ölüb.
Ölənlərdən biri Ermənistan, biri isə Belarus vətəndaşıdır.
“Əliqanlı qatil Zaxarçenko məsuliyyət daşıyır”
Mitinqçilərin öldürülməsi ölkədə vəziyyəti daha da gərginləşdirib. Üç müxalif qüvvə – “Batkivşina”, “UDAR” və “Svoboda” birgə bəyanatla çıxış edərək ölümlərə görə məsuliyyəti prezidentin üzərinə qoyublar: “Cəza orqanları hər cür həddi keçib. Ölənlərdən birinin başında və boynunda 4 güllə yarasının olması özünümüdafiə deyil, dinc vətəndaşların şüurlu surətdə güllələnməsidir. Vətəndaşlara qarşı bu terror aktına görə bilavasitə daxili işlər naziri, əliqanlı qatil Zaxarçenko məsuliyyət daşıyır. Hazırda ölkədə baş verənlər, hər vətəndaşın həyatı və təhlükəsizliyi və etirazçıların ölümü prezident Viktor Yanukoviçin şəxsi məsuliyyətidir. Yalnız xalqın tələblərinin dərhal və qeyd-şərtsiz yerinə yetirilməsi ölkədə vəziyyəti dinc məcraya qaytara bilər”.
Azarov məsuliyyəti hökumətin üzərindən atdı
Ukraynanın baş naziri Nikolay Azarov isə ölən nümayişçilərə görə məsuliyyəti üzərlərindən atıb. O, hökumətin iclasında bildirib ki, DIN əməkdaşlarının əlində silah olmayıb. Azarov Kiyevin mərkəzində baş verən kütləvi qarışıqlığın iştirakçılarını terrorçu adlandırıb. Baş nazir bildirib ki, Maydanın radikal hissəsinin ultra-sağ silahlıları… Kiyevin mərkəzində kütləvi iğtişaş törədib: “Terrorçuların mənəviyyatsızlığı və riyakarlığı o səviyyəyə çatıb ki, onlar insanlara ”Molotov kokteyli” atır. Gecə terrorçular hotellərə soxularaq opponentləri hesab etdikləri onlarla vətəndaşı amansızlıqla döyüblər”.
N.Azarov qeyd edib ki, Qruşevsk küçəsində bir neçə gündür güc strukturlarına müqavimət göstərən fəalları dinc mitinqçi adlandırmaq olmaz: “Onlar cinayətkardır və öz əməllərinə görə cavab verməlidir”. Baş nazir əlavə edib ki, hazırda Ukraynanın hər yerində insanlar hökumətin siyasətini dəstəkləyir: “Qərb mətbuatı diqqətini yalnız bir meydana yönəldib, halbuki digər meydanda bütün Ukrayna təmsil olunub. Müstəqillik Meydanındakı aksiyada Ukraynanın əsas bölgələrinin çox az sayda nümayəndələri iştirak edir, burada əsasən 3 vilayət təmsil olunub – Ivano-Frankovsk, Lvov və Ternopol vilayətləri. Ali Radanın yaxınlığındakı meydanda isə, demək olar, bütün Ukrayna təmsil olunub”.
50-dən çox adam oğurlanıb
Ukrayna Prokurorluğu isə yanvarın 21-də gecə Kiyevdə 50-dən çox adamın oğurlandığını açıqlayıb. Ukrayna Baş Prokurorluğunun rəsmi saytında yerləşdirilən məlumatda bildirilir ki, gecə saatlarında şəhərin küçələrində naməlum şəxslər kütləvi talanlar ediblər, qapı və pəncərələri sındıraraq insanları oğurlayıblar: “Şahidlərin sözlərinə görə, oğurlanan adamları döyürdülər, sonra naməlum istiqamətdə aparırdılar. Bəziləri indi Həmkarlar Ittifaqının binasındadır, digərlərinin harada olduğu məlum deyil. Şəhərdə gərginliyin artması üçün ekstremist qruplaşmaların üzvləri paytaxt küçələrində vətəndaşlara xəsarətlər yetirirlər, avtomobilləri yandırırlar”. Həmçinin anonim zəngdən sonra səhər saatlarında Milli Elmlər Akademiyasının kitabxanasında kişi meyidinin aşkarlandığı məlum olub. O, başından və sinəsindən güllə yarası alıb. Kitabxanada güllə yaraları alan daha bir nəfər huşsuz vəziyyətə tapılıb. Sonradan o ölüb. Hazırda hüquq mühafizə orqanları sözügedən ölüm faktlarını araşdırır.
Müxalifət dünən yerli vaxtla saat 18.00-da Kiyevin Müstəqillik Meydanına – xalq yığıncağına toplaşmağa çağırıb. “Svoboda” Partiyasının lideri Oleq Tyaqnibok partiyasının “Twitter” ünvandan xalqa çağırış edib: “Saat 18.00-da hamı meydana! Veçedən sonra mərkəzi küçələrlə yürüş olacaq və başqa addımlar atılacaq. 100 faizlik ümummilli səfərbərlik! Hər kəs Kiyevə! Bu gün dövlətin taleyi qəti olaraq həll olunur!”.
Ukrayna Daxili Işlər Nazirliyi isə Kiyevin mərkəzinə – etirazçılarla polis arasında toqquşmaların baş verdiyi əraziyə getməməyi məsləhət görüb: “DIN vətəndaşlara Avropa meydanına və Qruşevski küçələsinə getməyi məsləhət görmür. Çünki orada kütləvi iğtişaşların iştirakçıları bədən xəsarətləri yetirə bilər”. Nazirlik həmçinin bildirib ki, ictimai asayişin qorunmasına cəlb olunmuş polis əməkdaşlarının üzərində odlu silah yoxdur. Lakin kütləvi aksiya iştirakçıları tərəfindən odlu silahdan istifadə halları təsdiqlənsə, hüquq mühafizə orqanlarının əməkdaşları müvafiq qanuna uyğun olaraq odlu silahdan istifadə edə biləcək.
Ukrayna Nazirlər Kabineti Daxili Işlər Nazirliyinin xüsusi bölmələrinə şaxtalı havada su şırnaqlarından istifadə etməyə icazə verib. Hökumətin digər qərarı ilə hüquq mühafizə orqanları əməkdaşlarının istifadə edə biləcəyi xüsusi vasitələr siyahısı genişləndirilib. Konkret olaraq bu siyahıya tüstü qumbaraları əlavə edilib.
Fövqəladə vəziyyət elan olunmayacaq
Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının katibi Andrey Klyuyev bildirib ki, hakimiyyət paytaxt Kiyevdə baş vermiş iğtişaşlarla bağlı ölkədə fövqəladə vəziyyət rejimini tətbiq etmək niyyətində deyil. Qeyd edək ki, Ukraynanın hakim partiyasının parlament fraksiyası ölkədə fövqəladə vəziyyət rejiminin tətbiqini dəstəkləyə biləcəyini bəyan etmişdi.
DIN-in məlum xəbərdarlığınaa baxmayaraq, etirazçılar müxalifətin çağırışına səs verərək Kiyev küçələrinə axışıblar. “Dinamo” stadionu yaxınlığındakı Qruşevski küçəsində etirazçılar milis əməkdaşlarına “Molotov kokteyli” atıblar. Milis əməkdaşları, buna cavab olaraq etirazçılara qarşı səs qumbaralarından istifadə ediblər. Aksiya iştirakçıları əks-hücuma keçiblər və onların təzyiqi qarşısında “Berkut” geri çəkilməyə məcbur olub. Xüsusi təyinatlıların atdığı işıq-səs qumbaralarına etirazçılar daş və fişənglə cavab veriblər. Toqquşmaların baş verdiyi əraziyə aramsız təcili tibbi yardım briqadaları gəlib.
Bir müddət sonra Kiyevin mərkəzinə ağır hərbi texnika gətirilib. Qruşevski küçəsində etirazçıları sıxışdıran xüsusi təyinatlılara kömək üçün əraziyə “BTR” göndərilib. “Berkut” xüsusi təyinatlıları müxalifətin Qruşevski küçəsində yerləşən qərargahını ələ keçirməyə çalışıblar. Xüsusi təyinatlılar və Daxili Qoşunlar nümayişçiləri Nazirlər Kabinetinin binasının yerləşdiyi Qruşevsk küçəsindən uzaqlaşdırıblar. Bu zaman onlar gözyaşardıcı qazdan istifadə ediblər. Nümayişçilər qarla doldurduqları kisələrdən və təkərlərdən 2 metr hündürlüyündə barrikada qursalar da, xüsusi təyinatlıların güclü təzyiqi nəticəsində Müstəqillik meydanına doğru geri çəkilməyə məcbur olublar. Yaralanan fəallardan birini təcili yardım maşını aparıb. Mitinq iştirakçıları iğtişaşlar zamanı ölən etirazçıları bir dəqiqəlik sükutla yad ediblər.
Prezident müxalifəti danışıqlara çağırdı
Prezident Viktor Yanukoviç isə ölkə vətəndaşlarını radikal müxalifətçilərin təxribatlarına uymamağa çağırıb. Dövlət başçısı qeyd edib ki, Kiyevdəki münaqişəni sülh yolu ilə nizamlamaq üçün hələ imkanlar var: “Bir daha müxalifəti danışıqlar masasına keçməyə və qarşıdurmanı dayandırmağa çağırıram. Mən qan tökülməsinin əleyhinəyəm. Insanları evlərinə qayıtmağa səsləyirəm. Biz Ukraynada sülh və sabitliyi bərpa etməliyik”. Yanukoviç iğtişaşlar nəticəsində baş vermiş ölüm hallarından təəssüfləndiyini bildirib.
Günortadan sonra Prezident Administrasiyasında ölkə başçısı Viktor Yanukoviçlə müxalifət liderlərinin görüşü başlayıb. Görüşdə müxalifət liderləri Kliçko, Yatsenyuk və Tyaqnibok iştirak ediblər. Tərəflər ölkədə yaranmış vəziyyəti 3 saatdan artıq müzakirə ediblər. Prezidentin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, bu görüş Viktor Yanukoviçlə siyasi böhranın tənzimlənməsi üzrə Işçi Qrupunun üzvləri arasında danışıqların birinci mərhələsi olub. Üç saatlıq müzakirədən sonra müxalifət liderləri Prezident Administrasiyasını heç bir açıqlama vermədən tərk ediblər. Görüşdə Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının katibi Andrey Klyuyev, prezidentin məsləhətçisi Andrey Portnov, Ədliyyə naziri Yelena Lukaş da iştirak edib.
Görüşdə müzakirə olunan məsələlər barədə Vitali Kliçko Maydanda çıxışı zamanı məlumat verib. Bildirib ki, onlar başqa məsələlərlə yanaşı, hökumətin istefasını da müzakirə ediblər. Eyni zamanda mürtəce xarakterli “16 yanvar qanunları”nın ləğvi məsələsinə də toxunulub.
AB ukraynalı oliqarxların bank hesablarını yoxlayacaq
Ukraynadakı son hadisələr Avropa Birliyindən sanksiyaların qəbuluna səbəb ola bilər. Belə bir bəyanatla Avropa Komissiyasının sədri Joze Manuel Barrozo çıxış edib. Barrozo qeyd edib ki, Kiyevdə müxalifətlə polis arasında baş verən toqquşmalar Brüssel-Kiyev münasibətlərinə təsir göstərə bilər: “Biz Ukraynada baş verənlərdən narahatlıq keçiririk. Ölkədəki vəziyyəti diqqətlə izləyəcəyik. Həmçinin Avropa Birliyi tərəfindən mümkün tədbirləri nəzərdən keçirəcəyik”.
Avropa Birliyinin büdcə məsələləri üzrə komissarı Yanuş Levandovski isə bildirib ki, əgər mitinqçilərə qarşı zor tətbiqi bundan sonra da davam etsə, ukraynalı oliqarxların AB ölkələrindəki hesablarını yoxlamağa hazırdır. Onun sözlərinə görə, hazırda Ukraynanın Avropa Birliyi ilə Assosiasiya sazişi imzalamaq şansları sıfıra enib.
Almaniya və Böyük Britaniya Yanukoviçi zorakılığa son qoymağa çağırıb
Almaniya xarici işlər naziri Frank-Valter Ştaynmayer Ukrayna prezidenti Viktor Yanukoviçi Kiyevdə nümayişçilərə qarşı zorakılığa son qoymağa çağırıb. Bu barədə Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında deyilir. Nazir qeyd edib ki, dinc nümayişləri qorumaq məsuliyyəti məhz hökumətin üzərinə düşür.
Böyük Britaniya da Kiyevdəki hadisələrdən narahatçılığını ifadə edib. Bu barədə Britaniyanın Avropa məsələləri üzrə naziri Devid Lidinqtonun bəyanatında deyilir. Nazirin sözlərinə görə, münaqişə tərəfləri zorakılıqdan qaçmalıdır.
ABŞ Kiyevdən “diktator qanunları”nın ləğvini tələb edir
ABŞ Kiyev küçələrində baş verənləri kəskin şəkildə pisləyir və zorakılığa cavab olaraq əlavə qərarların qəbulunu mümkün sayır. Bu barədə Dövlət Departamentinin məlumatında deyilir. Bundan əlavə, ABŞ Ukrayna hökumətini antidemokratik qanunları ləğv etməyə və siyasi müxalifətlə danışıqlara başlamağa çağırıb. ABŞ artıq zorakılığa görə məsuliyyət daşıyan bir neçə rəsmi şəxsin vizasını geri çağırıb.
