Ölkəmizdə alınmayan bir azadlıq var – ölüm azadlığı. Bu, talançıların, ölkəni talamaq azadlığı qədər hüdudsuzdur, qarşısıalınmazdır. Indiyə kimi nə cəmiyyət özünün intihara aparan yolunu bağlamağa cəhd etdi, nə də hakimiyyət talançılığına “dur” deməyi bacardı.
Indi ölkədə əməlli-başlı intihar hərəkatı başlanıb. Daha doğrusu, başladılıb. Tək-tək, amma hər gün insanlar özünə qəsd edir. Sanki onlar yeni-yeni intihar nümunələri yaratmaqda, analoqsuz inkişafın tam zirvəsində olduqlarını təsdiqləməkdə rəqabətə giriblər.
20 yaşlı gəncin intiharı isə onun, başqa intihar edənlərin, ümumiyyətlə, 9 milyonun həyatında yaşadığı iztirabların, yoxsulluğun, hüquqsuzluğun önünə çəkilən bahalı, rəngarəng və ən hündür körpünün zirvəsindən reallaşdı. Bu gənci, həyatının ən mənalı illərini Rusiyanın çöllərində qorxu və çətinlik altında keçirməyə, istismara məcbur edən səbəb, zirvəsinə qalxıb özünə qəsd etdiyi bu körpüdür. Məhz onun altında durmağı özünə sığışdırmayanlar, ya ölkədən getməli, ya da üstünə çıxıb oradan özünü atmalıdır.
Vətəndaş, onun bədbəxtliyi üzərindən salınan körpünü yaxşı tanıyır. Axı bu ölkədə körpünün zirvəsi, həm də ölkədəki korrupsiyanın zirvəsidir. Hələlik ora qalxan adamlar, özünü atır. Onun yaratdığı cəhənnəmdən qurtulmaq üçün…
Bəli, hər şeyi əhatə edən həqiqətin zirvəsi olmasa da, nağılların, yalanın bir sonu, zirvəsi mütləq olur. Indi biz toplum olaraq, həmin nağılların zirvəsində, reallıqla, bizə sırınanların tam mərkəzindəyik. Həm də reallığı dəyişməklə, oradan üzüaşağı gəlmək seçimi qarşısında…
Biz zaman-zaman bu reallığın dəyişməsi uğrunda mübarizə apardıq, etiraz etdik, yazdıq. Yazılarımıza, etirazımıza görə cəzalandıq, məhbəsə salındıq, ölkədən didərgin düşdük. Hətta bəziləri susqunluğa dözməyib, sizə qarşı çevrildi. Əks cəbhədə yer aldı. Azlıq olaraq, intihara aparan bütün yolların qarşısında sipər olmaq istədik, nə etmək mümkün idisə, onu etdik. Imkan düşdükcə, ayağınızdan çəkdik, reallığı dedik, lakin daha artığına gücümüz yetmədi. Biz körpülərin altındakıları düşünəndə, siz onun üstünə çıxdız. Biz onları hər gün ölməkdən xilas etməyin yollarını axtardığımız vaxtda, siz körpü üzərindən ölməyin yeni nümunələrini yaratdız.
Indi hər kəs tükənib. Zahirən güclü görünən hakimiyyət belə… Artıq bu, yeni mərhələdir. Bu mərhələdə hakimiyyətin və müxalifətin cəmiyyətə nəzarəti, təsir imkanları tükənib. Indi cəmiyyət özü-özünü idarə etməyə başlayıb. Ən müxtəlif formalarda… Tam iki nəsli körpülərin altına yığıb bədbəxt edən, hər gün öldürən hakimiyyət, gözlənilmədən onları körpünün üzərinə, inkişaf nağılının tam zirvəsinə çıxarıb.
Indi hər gün o zirvədən özünü atanların narahatlığını yaşadadıqlarının şahidiyik. Onlar özlərinin yaratdığı ədalətsizliyin yandırdığı adamların həyatını pulla alır, intiharın səbəblərini gizlətmək üçün bütün imkanlarını səfərbər edir. Qorxudan, çarəsizlikdən…
Amma narahatlıq təkcə intiharlardan doğan narahatlıq deyil. Əmindilər ki, o zirvəyə zorla qaldırılan adamların mütləq əksəriyyəti özünü aşağı atmayacaq. Arxaya, yalanın, talanın, intiharı yaradan səbəblərin, bu səbəbləri doğuran siyasi sistemin üzərinə qayıdacaq. Həm də daha sürətlə…
Xalid Qarayev
