Müzəffər Baxışov: «Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin tələbləri həmin evlərə də şamil edilməlidir»
Sənədsiz evlərin sənədləşdirilməsi məsələsi öz aktuallığını itirmir. Bu gün ev və mənzil tikintisindəki əngəllər, süni maneələr, onların qanunsuz hesab edilərək sənədləşdirilməsinə imkan verilməməsi barədə saysız-hesabsız faktlar var. Insanlara torpaq satılıb, onlar bu torpağın üstündə ev tikib, müvafiq əsaslarla su, kanalizasiya, işıq və s. kommunikasiya xətləri çəkilib. Bunun ardından digər qurumun həmin evlərə sənəd verilmə ərəfəsində ortaya çıxıb “qanunsuzdur” deyə, sənədləşdirmədən imtina etməsi qəliz vəziyyət yaradır.
Bu vəziyyəti ağır döyüşlərdən sonra vuruşma meydanındakı mənzərəylə eyniləşdirmək olar. Nə fərqi, mübarizə döyüş meydanında gedir, yoxsa dinc şəraitdə… Görünən odur ki, insanların maddiyyatı, mənəviyyatı, hissiyyatı ilə oynayıb onların zülmlə ərsəyə gətirdiyi evləri qanunsuz adıyla sökür, dağıdır, viran qoyurlar.
Maraqlıdır ki, Bakı Şəhər Icra Hakimiyyəti başda olmaqla, rayon icra strukturlarının icazəsi əsasında tikilən, sahə müvəkkillərinin gözünü yumub keçdiyi, kommunal təsərrüfatı idarələrinin arayış verdiyi bu evlər nədən qanunsuz hesab edilir. Bu arqumentdən yanaşsaq, deməli, sadalanan strukturların özünün fəaliyyəti tam qanunsuzdur ki, tanınmayan arayış və icazə sənədlərini vətəndaşa verib. Burada bu məqam da var. O da dövlət qurumlarının koordinasiya olunmamış fəaliyyətilə yanaşı, onların verdiyi müxtəlif səpkili sənədlərin bir-biri tərəfindən tanınmamasıdır. Hazırda sənədsiz evlərin daha çox müşahidə edildiyi paytaxtda maraqlı bir mənzərə yaranıb: icra orqanları onun icazəsilə ev tikən vətəndaşların tikililərinə sənəd verməyi təklif edib məsələnin üstünün örtülməsinə çalışır. Bunu da seçki öncəsi həmin insanlarla hakimiyyət arasında qarşıdurma yaradılmaması kimi təqdim edir. Dövlət Neft Şirkəti isə altında neft yatağı olan və olmayan torpaqlarında ev tikən vətəndaşların probleminin həllini yubatmaqla gələcəkdə onları nəzarətdə saxlamaq istəyir. Qurumların hansısa iddiaları isə binəva xalqın başında çatlayır.
Belə bir dramatik vəziyyətdə hökumət xalqla özü arasında yaranmış narazılığın həllində qətiyyətsiz görünür. Görəsən, ekspertlər bunun hüquqi həll yolunu nədə görür?
Tanınmış hüquqşünas Müzəffər Baxışov deyir ki, ev tikintisi üçün mütləq müvafiq icazə alınmalı və icra hakimiyyəti orqanlarına layihə-smeta sənədi təqdim olunmalıdır. Bu işlər həyata keçiriləndən sonra isə tikinti işi başlamalıdır. Ekspert yada salır ki, 01 yanvar 2012-ci ildə Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin tələblərinə görə, üç mərtəbədən yuxarı olmayan və hündürlüyü 12 mərtəbəli evlərin tikintisi üçün müvafiq qurumları məlumatlandırma işi həyata keçirilir: “Bu şəxslərin torpaqları qanuni əsaslarla verilibsə, onlar əlaqədar qurumları, icra hakimiyyətlərini məlumatlandırandan sonra heç bir etiraz olmasa, tikinti işi həyata keçirilir. Qanunun məzmunu bu şəkildə asanlaşdırılıb və o, 1 yanvar 2012-ci ildən sonra inşa edilən evlərə şamil olunur.
Qeyd edim ki, Konstitusiyanın 147-ci maddəsinin 7-ci hissəsinin tələblərinə görə, insanların vəziyyətini yaxşılaşdıran normativ tələblərin geriyə qüvvəsi var. Bu gün Bakıda 500 mindən çox sənədsiz ev var. Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin tələbləri müvafiq qurumları məlumatlandırmaqla, həmin tikililərə də şamil edilməlidir. Onlara Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti tərəfindən çıxarışların verilməsi təmin edilməlidir”.
M.Baxışov bu insanların öz tikintilərindən qanuni əsaslarla istifadə və sahiblik etmək, sərəncam vermək hüququna sahib olmalarını da vurğulayır.
Nigar
