Bəli, o gün haradasa oxudum ki, bayramların sayına görə Azərbaycan yalnız Irandan geri qalır. Doğrusu, mən Azərbaycanın belə bayramsevər ölkə olduğunu bilmirdim. Çünki bayramlarla bağlı mənim zənnim həmişə bir qayda olaraq səhv çıxır. Düşünürəm ki, bəli, filan ayın filan günü bayram olacaq, amma məlum olur ki, bu, sadəcə əlamətdar gün imiş. Ona görə də mən bayram günlərini yadda saxlaya bilmirəm, çünki məntiqlə fikirləşməyə adət etmişəm. Amma nə edəsən ki, bu ölkədə məntiq işləmir.
Elə bu sətirləri də əlamətdar gün – Dirçəliş Günü ərəfəsində yazıram. Yox, indi sizi bu günlə bağlı fəlsəfi-publisistik mülahizələrlə yormayacağam. Amma imkanım olsaydı, hamınıza bircə sual verərdim: Özünüzü dirçəlmiş hesab edirsinizmi?
Mənə qalsa, güman edirəm ki, dirçələnlər də var, əksinə, dirçəlməyənlər də. Kim hansı bölgüyə daxildir – bunu tapmaq elə də çətin deyil, amma bunun üçün hər bir adamla fərdi tanış olmaq lazımdır. Fəqət, bir dəstə var ki, onlar lap gözdağı kimidir, adamın gözünə girir. Elə dirçəliblər, bu həyata və hakimiyyətə elə bağlanıblar ki, qovmasan əl çəkən deyillər.
O gün gözümə sataşdı, gördüm ki, Rüstəm Ibrahimbəyov haqqında “qoca kinodramaturq” yazıblar. Imkanları olsaydı, yəqin “tükənmiş kinodramaturq” yazardılar, güman ki, fikirlərində elə beləcə də tutublar. Maraqlıdır, görən, bunların xəbəri varmı ki, özləri də heç cavan deyillər?! Camaatı qocalar siyahısına yazırlar, amma özləri nəvələri ilə birlikdə vəzifədən elə yapışıblar ki, adam lap məəttəl qalır: bu yaşda da belə hakimiyyət hərisliyi olarmı?..
Mən bayaq dirçəlmişələr haqqında yazanda onları nəzərdə tuturdum. Bəli, zaman bunlara düşdü. Ötən illərin ziddiyyətli nəticələrindən də yazmaqdan artıq barmaqlarımız qabar olub. Yazırsan ki, o ölkədə elədir, bu ölkədə belə… Və sonra da özün dönüb özündən soruşursan ki, nə olsun axı? Burada da belədir. Bunlar heç kimi itirməkdən ehtiyat etmirlər, çünki özlərindən savayı heç kimə qiymət vermirlər. Bir də hakimiyyətə qiymət verirlər, onu itirməkdən çox qorxurlar, lap çox. Çünki onsuz heç kimdirlər. Ziyalıların artıq böyük hissəsi bunlarla deyil. Amma heç narahat olmurlar. Bunlar əsl işğalçı kimi aparırlar özlərini. Işğalçılar da bilir ki, əhali onları sevmir, amma yenə idarə edirlər, heç nəyin fərqinə varmırlar. Işğalçı heç vaxt sevgi ummur, o, qənimət umur, var-dövlət və sərvət umur, ancaq onu qamarlamağa çalışır. Bu hakimiyyət də belədir.
Bir vaxt ensiklopediya ilə bağlı keçirilən toplantı heç yadımdan çıxmır. Orada Ilham Əliyev dedi ki, mən burada oturmasaydım, nələr yazardınız? Bəli, o hamıdan yaxşı bilir ki, nə ona, nə də onun təmsil etdiyi siyasi qüvvəyə sevgi yoxdur. Bəli, cəmiyyət bunlarla hesablaşır, hətta açıq desək, bunlardan qorxur, ehtiyat edir, amma sevgi və rəğbət yoxdur. Bunlar da məsələni bilir, sevilmək üçün heç nə etmirlər, sadəcə, sərvət toplayırlar. Bu hakimiyyətin devizi sadədir: “Yüz dostun olmasın, amma yüz manatın olsun!” Amma fikirləşsələr, görərlər ki, hamının dosta ehtiyacı olduğu vaxt olur. Ona görə də kənarda, ölkədən xaricdə özlərinə dostlar qazanmaq istəyirlər. Çünki bilirlər ki, gec, ya tez, oralarda məskən salmalı olacaqlar, bu ölkəyə isə fabrik, zavod kimi baxırlar. Indi özlərinə elə gəlir ki, çox hiyləgər siyasət aparırlar, neft pullarına toplanmağa imkan vermirlər, hara gəldi, xərcləyir, lap açığı, havaya sovururlar, dağıdırlar. Amma nəzərə almırlar ki, bütün hallarda pul heç yerə dağılmır, o, yenə də haradasa, kimlərinsə hesablarında toplanır. Liviyanın sərvəti beləcə “dağılaraq” 200 milyarda çatmışdı və hamısı da M.Qəzzafinin hesablarına oturmuşdu. Nə oldu? Misirin 70 milyardı haqda danışırdılar. Bu pullar da Hüsnü Mübarəkin hesablarını özünə son ünvan seçmişdi. Bəs axırı nə oldu?
Mən bunları niyə deyirəm? Bu pullar haradasa toplanır, itib-batmır və bir gün diktator çökəndə nəinki hakimiyyətin, eləcə də həmin pullar bütün nəslin əlindən çıxır…
Kiçik sözardı
Daha bir həftəni başa vurduq. Amma qoy biz həftəni başa vuraq, həftə bizim başımızdan vurmasın. Nikbinlik doğuran odur ki, təkcə biz narahat həftələr yaşamırıq. Bunların, bu hakimiyyətin də yuxuları qarışıb. Cəmiyyətin bu hakimiyyətdən yaxa qurtarması üçün növbəti ildə böyük şans olacaq. Amma bu şansdan istifadə ediləcəkmi?
Bilmirəm…
Bu ölkədə kim dirçəlib?
•
