Bu həftə mərkəzi ofisi London və Nyu Yorkda yerləşən Qərb dünyasının ən məşhur nəşriyyatların biri olan “Routledge: Taylor & Francis Group” Azərbaycanlı tarixçi, professor Cəmil Həsənlinin “Azərbaycan Cümhuriyyətinin Xarici Siyasəti: Qərbə İnteqrasiyanın Cətin Yolu, 1918-1920” (Foreign Policy of the Republic of Azerbaijan: The Difficult Road to Western Integration, 1918-1920) adlı monoqrafiyasını nəşr etmişdir . Əsər ABŞ-ın məşhur Johns Hopkins universitetinin elmi seriyasında yer almışdır. Monoqrafiya müəllifin uzun illər ərzində ilk Azərbaycan Cümhuriyyəti ilə bağlı apardığı araşdırmalarının yekunu kimi Qərb oxucularına təqdim olunur. Azərbaycan Cümhuriyyətinin yaranmasından və fəaliyyətindən keçən bir əsrlik dövr ərzində bu əsər Qərb dünyasında həmin dövrün hadisələri haqqında ən fundamental nəşr sayıla bilər. Kitabda 1918-1920-ci illərdə Azərbaycan Cümhuriyyətinin yaranması, onun mədəni dünyaya inteqrasiya istiqamətində atdığı addımları, Şərqlə Qərb arasındakı diplomatik fəaliyyəti araşdırılmışdır. Müəllif Azərbaycan, Rusiya, ABŞ, Fransa, Böyük Britaniya və digər ölkələrin çox nadir arxiv sənədlərinə əsasən Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici siyasətinin maraqlı mənzərəsini Qərb oxucularına təqdim edə bilmişdir. Kitabda istifadə edilən sənəd və materialların elmi təhlili əsasında professor Həsənli Qərb dəyərlərinə inteqrasiya prosesinin hələ 100 il bundan əvvəl Azərbaycan üçün prioritet istiqamət olduğunu vurğulamışdır. Kitabda Azərbaycan Cümhuriyyətinin ilk xarici siyasət addımları, Bakının azad edilməsi uğrunda diplomatik mübarizə, qonşu dövlətlərlə münasibətlər, Paris Sülh konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin dramatik addımları və Versal Ali Şurası tərəfindən Azərbaycanın müstəqilliyinin de-fakto tanınması haqqında oxuculara geniş məlumat verilir. Müəllif göstərir ki,Azərbaycan Cümhuriyyəti Birinci dünya müharibəsinin başa çatması ilə müşayiət edilən gərgin diplomatik mübarizə şəraitində yarandı və fəaliyyət göstərdi. Professor Həsənlinin fikrincə inqilabın dağıtdığı Rusiya imperiyasının 1914-cü il hüdudlarında bərpa edilməsinə göstərilən cəhdlər 1918-1920-ci illərdə gənc Azərbaycan Respublikasından böyük diplomatik bacarıq, dünya siyasətinin dönüş məqamlarından baş çıxarmaq qabiliyyəti tələb edirdi. İki ilin hürriyyət sevdası ilə istiqlal davasının kəsişməsində Azərbaycan xalqı bu mühüm vəzifənin öhdəsindən gələ bildi. Siyasi məzmunda Azərbaycan ideyasını dünyaya təqdim edənlər 1920-ci ildə beynəlxalq baxımdan bu ideyanın təsdiqlənməsinə nail ola bildilər. Müəllifin fikrincə bu Azərbaycan xalqının böyük tarixi nailiyyəti idi. Kitabda Qərb oxucuları Azərbaycan Cümhuriyyətini quran və onu idarə edən Məmməd Əmin Rəsulzadə, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Fətəli xan Xoyski, Nəsib bəy Ucubbəyov, Həsən bəy Ağayev, Məmməd Həsən Hacınski və digər tarixi şəxsiyyətlərin fəaliyyəti haqqında geniş məlumatlar ala bilərlər. Arzu edənlər kitabı bu linkdən sifariş verə bilərlər:

ABŞ-da Cəmil Həsənlinin kitabı çap olunub
•