Barak Obama ABŞ-ın Əfqanıstan strategiyasına inamını itirib və bu strategiyanı reallaşdırmaq üçün özünün seçdiyi şəxsin liderliyinə kölgə salıb. Bunu Barak Obamanın vaxtilə müdafiə naziri olan Robert Qeyts öz yeni kitabında yazır.
Pentaqonun keçmiş rəhbəri Robert Qeyts hazırda istefadadır. Onun yeni xatirələr kitabınin həddən artıq tənqidi olacağı gözlənilir. “Müharibə nazirinin xatirələri” adlı bu kitab gələn həftə çapdan çıxacaq, ancaq onun bəzi hissələri bir həftə qabaq mətbuata sızıb.
“PREZİDENT ÖZ KOMANDANINA İNANMIR”
Qeyts yazır ki, Obama Əfqanıstana əlavə 33 min əsgər göndərmək qərarını verəndə yanlışlıqlara yol verib. Qeytsin fikrincə, bunlar Ağ Evdə 2011-ci ilin martında keçirilən iclasda özünü xüsusilə göstərdi.
Həmin iclası Qeyts belə xatırlayır: “Mən burda oturmuşdum və fikirləşirdim ki, prezident öz komandanına inanmır. Karzaini müdafiə edə bilmir. Öz strategiyasına özü inanmır və müharibəni öz müharibəsi hesab etmir. Onun bütün fikri-zikri çıxıb-getməkdir.”
Qeyts “komandan” deyəndə general Petraeusu nəzərdə tutur. Obama general David Petraeusu Əfqanıstandakı ABŞ və NATO qopşunlarının komandanı vəzifəsinə şəxsən özü seçib-təyin etmişdi. Bu, 2010-cu ildə olub.
Həmin dövrdə o vaxtki komandan general Stanley McChrystal Rolling Stone jurnalına qalmaqallı müsahibəsindən sonra istefa verməyə məcbur edilmişdi. General Petraeus isə bir il sonra baş komandanlıqdan çıxarıldı.
Qeytsin özü Obamanın prezidentliyi dövründə 2 il müdafiıə naziri olub. Onun kitabından göründüyü kimi, bu 2 ildən o heç bir zövq duymayıb.
Qeyts kitabında yazır ki, “Vaşinqtonda ümumi hərcmərclik onu sındırırdı. Xüsusilə, o,hər iki tərəfi qane edən sakitliyə, məntiqə, güzəştə nail olmaq istəyəndə.”
“İŞİMƏ NİFRƏT EDİRƏM”
Washington Post qəzetinin məlumatına görə, Qeyts öz dostuna e-mailində yazırdı: “insanlar təsəvvür etmir ki, mən bu işimə nə qədər nifrət edirəm”.
Qeyts kitabında xatırlayır ki, mühüm qərarlar veriləndə o bundan son anda xəbər tuturdu. Bir gün Barack Obama ona bildirib ki, geylərin açıq şəkildə hərbi xidmət keçməsinin qarşısını alan “soruşma, danışma” siyasətini dəyişmək qərarına gəlib.
Qeyts bu ideyanı dəstəkləyib. Ancaq hərbi ilə bağlı mühüm qərarların onun, yəni müdafiə nazirinin fikrini soruşmadan verilməsi onda belə təəsürat yaradırmış ki, o, sanki oyundan kənar qalır.
Qeyts yazır ki, hərbi büdcə müzakirə olunanda isə o, Obamaya “ifrat dərəcədə əsəbiləşib”.
VİTSE-PREZİDENT NƏLƏRİ BİLMİR?
Qeyts öz kitabında vitse-prezident co Baydenə də toxunur.
Bayden haqda Qeyts yazır: “Mən düşünürəm ki, o, axırıncı 40 ilin xarici siyasət və milli təhlükəsizliklə bağlı bütün böyük məsələlərinin demək olar ki, hamısında yanlış mövqedədir” . Bəs bütün bunlarla yanaşı Qeyts niyə müdafiə naziri vəzifəsində qalırmış?
Qeytsin bildirdiyinə görə, o, 2009-cu ilin sentyabrında ABŞ-ın Əfqanıstan siyasəti ilə bağlı mübahisə üstə demək olar ki, istefa verib. Qeyts yazır ki, müharibənin qeyri-müəyyənliklərini və əvvəlcədən proqnozlaşdırıla bilinməməsini Obamanın Ağ Evi anlamırdı və buna görə onun üçün, yəni Qeyts üçün çox çətin idi. (azadliq.org)
