«Prezident Ilham Əliyevin müdrik siyasəti nəticəsində Azərbaycan televiziya məkanının inkişafı üçün hər cür şərait yaradılıb»- deyənin Ictimai yayımçı olması mümkün deyil
2013-cü ilan ilinin sonu başlanğıcı kimi amansız oldu. Ilan ili nə qədər insanı həbsxanalara, torpaq altına apardı. Binə, Ismayıllı hadisələri, jurnalistlərin, gənc fəalların, dindarların həbsi, Qarabağ qazisinin faciəli ölümü… Prezident seçkiləri ili üçün həddən artıq bəd, bədbəxt hadisələrdir. Bir kürsü bunca qurbanlara dəyərmi?!.
Qarabağ müharibəsindən salamat çıxan Azərbaycan əsgərinin cılız məmur prinsipinin qurbanı olması dözülməzdir. Zaur Həsənov AHIK qarşısında özünü yandıranda, 5 nömrəli xəstəxanada can çəkişəndə, cənazəsi Lökbatana aparılanda, Bibiheybətdə torpağa tapşırılanda hardaydı bizim vergilərimiz hesabına maliyyələşən AzTV, ITV, Mədəniyyət, şou-biznesin hesabına var-dövlət, söz sahibinə çevrilən özəl televiziya kanalları? Beş gün ərzində Bakıda baş verən olayları operativcəsinə, dərinliyinə qədər işıqlandırmalı olan əsas televiziya Ictimaidir. Həmişəki kimi Ictimai televiziya ictimai yayımçı missiyasını yerinə yetirmədi. Ölüm haqqı 100 min olan vətəndaşın faciəsini ölkəyə çatdırmadı, günahkarların təsdiqlənməsi üçün araşdırma aparmadı. Bu yerdə hansı televiziya prinsiplərindən, ləyaqətdən, vətəndaş mövqeyindən, ziyalılıqdan danışmaq olar? Cəbhədə ölən Milli qəhərmanların şəklinin üstündə bioqrafiyasını səsləndirmək yetər. Səkkiz ildir onları görürük. Bircə Qarabağ qazisinə yardımçı olmaq, onun probleminin həllinə kömək etmək ən böyük ictimai fəaliyyətdir. Bunlar yoxdursa, Ictimai televiziyanın efirində, efir arxasında baş verənlərdən hər zaman yazmaqda israrlıyıq. Eybəcərliklərin üstünü açmaqda, səhnə arxasında gedən oyunlardan cəmiyyəti xəbərdar etməkdə varıq. Çünki bizim olanı özümüzə qaytarmağın ayrı yolu yoxdur. Əliyevlər hakimiyyətinə xalqın qanını zəli kimi soran dövlət televiziyası, onun yolunu gedən liderlər, xəzərlər, spacelər, atvlər bəsdir, ITV-ni Arif Alışanovun, Cəmil Quliyevin əlindən alıb bu xalqa qaytarmaq gərəkdir. Bir ovuc hökumət adamının 9 televiziyası olsun, 9 milyonun bir televiziyası olmasın. Belə cəmiyyət, belə idarəçilik olmaz.
Televiziyalar bu hakimiyyətin silahıdır, üzü xalqa doğru tuşlanıb. Istərlər o silahdan güllələr açılar, istərlər toplar atılar, istərlər təlxəklik edib adamları gülüc günə salarlar. Rəfaellərin, coşqunların diliylə təbliğatdan belə çəkinməzlər.
Hər zamankı kimi yenə əsas iradlarımız Ictimai televiziyayadır. Qabaqlar gündə 8-11 saat orijinal veriliş hazırlayan televiziya təkrarların içində əriyib gedir. Bunların bəsizi AzTV-nin efirində gözlərimizi yağır edənlərdir. Nə zamana qədər Cəmil Quliyevin kino zövqünə köklənib sovetlər birliyini təbliğ edən ağ-qara filmərə baxmalıyıq. Bu filmlərdən müstəqil Azərbaycandan çox Putin Rusiyasına sevgi var. O filmlərin yerində Qarabaş qazisinə qıpqırmızı rəngli ölüm fərmanı yazanları görmək istərdik. ITV-nin, AzTV-nin arxivində saralan bozarmış verilişlərə baxmaqdansa cəmiyyətin eybəcərliklərinə işıq salan dinamik proqramlar görmək istərdik. Son yarım ildə Ictimainin efiri tanınmayan, yüksək sənətdən uzaq musiqilərin, ifaçıların oylağına çevrilib. Yeni il ərəfəsində onlar xeyli fəallaşıblar. Eyni münasibət reklam seçimində də özünü göstərir. Əslində buna seçim də demək olmaz. Gündə 3 saatdan artıq reklam gedir, qanunsa buna yol vermir. Layiq olmayan kəslərin efirə ayaq açması onların səxavətilə çox bağlıdır. Azərbaycanda rüşvətə, korrupsiyaya qarşı mübarizə qurumları yaradılıb. Bu qurumlar televiziyalara da nəzarət etsəydilər, bu Azərbaycan efiri bunca eybəcər olmazdı. 80-ci illərdə AzTV-nin əməkdaşları Telman Rüstəmov və Çingiz Ələkbərzadə rüşvət faktına görə həbs edilmişdilər. Bu gün isə rüşvət alanı yox, onun üstünü açan cəzalandırırlar. Bütün bunlar bir yana, keçək sırf yaraqdıcılıq məsələlərinə. Hanı praym-taym müddətində ITV-nin canlı proqramları? Ictimai-siyasi tok-şoular, sosial proqramlar, debatlar? Bircəciyini göstərin. Canlı efir azacıq da olsa azadlıq, sərbəstlik, müstəqillikdir. ITV müstəqil olmaqdan qorxur. Cəmil Quliyev direktor seçiləndən bəri ITV teleməkanda fərqlənən bircə uğurlu layihəyə imza atmayıb. Telekanala ayrılan dövlət vəsaiti yeni verilişlərin hazırlanmasına yönəldilmir, təzə avadanlıqlar alınmır, bahalı proqramlar üzərində iş getmir, işçilər halal qonorarlarını ala bilmirlər, hara gedir pullar? Açıqlamalar verilmir, sorğular cavablandırılmır. Hər ilin sonunda ITV direktoru vəsaitlərin xərclənməsi, avadanlıqların alınması, verilişlərin reytinqi barədə Yayım Şurasının və kollektivin qarşısında hesabat verməlidir. Hesabat mediaya açıq olmalıdır. ITV direktoru illərdir yerinə yetirilən bu vacib şərt barədə düşünmür, Yayım Şurası tələb haqqını nələrəsə dəyişdiyindən susur.
Get-gedə üzdə olan cüzi şəffaflıq da aradan qalxır. Hətta “Eurovision” seçimləri şəffaf deyil. Bir gün elan olunacaq ki, Azərbaycanı filankəs təmsil edəcək. Az sonra bəlli olacaq ki, bu filankəs yuxarıdan filankəsin, məsələn, nazir Azad Rəhimovun qohumudur. Əldə etdiyimiz məlumata görə, Azad Rəhimov “Eurovision” seçimlərində kimsəyə güzəştə getməyi sevmir.
Bu günlərdə ITV direktoru C.Quliyevin müsahibəsinə gözüm sataşdı. Müsahibə mətbuatda yazılan tənqidlərə tutarsız cavabdan ibarətdi. Adı isə dövlət mediasına yaraşandır: “Prezident Ilham Əliyevin müdrik siyasəti nəticəsində Azərbaycan televiziya məkanının inkişafı üçün hər cür şərait yaradılıb”. Elə isə o şəraitdən niyə istifadə etmirsiniz, cənab Quliyev? Xüsusi təşkil olunmuş o müsahibədə başlığa aid bir fikir belə yoxdu. Oxucu televiziya ilə bağlı oxuduğuna yox, tamaşaçı kimi gördüyünə inanır. Məsələn, mən itv.az saytına baxdım və ana səhifədə olan 15 əsas xəbərin 8-nin H.Əliyev, I.Əliyev, M.Əliyeva ilə, birinin R.Mehdiyevlə, birinin Ə.Həsənovla, o birinin C.Quliyevlə bağlı olduğunu gördüm. Sıralama özlüyündə hər şeyi ifadə edir. Ə.Nəsənovdan sonra baş direktor gəlir.
A.Türkoğlu
