Vəfa Sübhani: «Nə vaxtsa həbs ediləcəyini gözləyirdik. Anar özü də bunu dəfələrlə deyirdi. Bilirdi ki, seçki təhlükəli işdir»
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin rəhbəri Anar Məmmədlinin həyat yoldaşı Vəfa Sübhani (Qasımova) “Media forum” saytının suallarını cavablandırıb.
Anar Məmmədli dekabrın 16-da həbs edilib. Baş Prokurorluq onu qanunsuz sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaqda, vergidən yayınmada, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə günahlandırır.
Vəfa Sübhani təhsil mütəxəssisidir.
– Sizcə, həyat yoldaşınız niyə həbs olunub?
– Anar prinsipial ictimai fəaliyyətinə görə həbs edilib. Bildiyiniz kimi, Anar ölkədə seçkilərin tərəfsiz müşahidəsi ilə məşğul olan QHT-nin rəhbəridir. Hər dəfə seçki ilə bağlı araşdırmalarla, təkliflərlə çıxış edirdi, seçkilərin tərəfsiz müşahidəsini həyata keçirirdi və sonra hesabatlar yayırdı. Bu da, təbii ki, hakimiyyətin xoşuna gəlmirdi.
– Baş Prokurorluğun rəsmi məlumatında həyat yoldaşınızın adı xaricdən 270 min dollardan çox qrantın alınmasında, vəsaitin qanunsuz yollarla reallaşdırılmasında hallanır. Rəsmi məlumata görə, bu işlər 2013-cü ildə baş verib. Deyə bilərsizmi sizin ailənin büdcəsində, dolanışığında bu il ciddi dəyişiklik olubmu? Necə dolanırsınız?
– Prokurorluğun açıqlaması absurd, ittihamlar qondarmadır. Hamıya bəllidir ki, Azərbaycanda hakimiyyət ictimai-siyasi fəaliyyətinə görə həbs etdiyi şəxslərə qarşı hansısa bir ittiham irəli sürməlidir. Anara da bu ittihamları veriblər.
Detallara gəlincə, mən Anarın işlərini dərindən bilmirəm, nə qədər qrant alıb, nə qədər xərcləyib. Amma bildiyim qədər 270 min dollar layihənin ümumi həcmidir və onun yalnız 160 min dolları Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinə gəlib. Yəni layihə davam etdikcə digər tranşlar da gəlməlidir.
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzi qanunlara tam riayət etmək və hökumətin əlinə əlavə bəhanələr verməmək üçün dövlət qeydiyyatı olan Könüllülərin Beynəlxalq Əməkdaşlığı təşkilatı ilə birgə layihə keçirirdi. Yəni Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin qeydiyyatı olmasa da, Könüllülərin Beynəlxalq Əməkdaşlığı təşkilatı vasitəsilə layihəni Azərbaycan qanunlarına uyğun idarə edirdilər. Pulları bank vasitəsilə alırdılar. Əgər doğrudan da Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin vergidən yayınmaq və digər qaranlıq əməlləri olsaydı, bunun başqa yolları axtarılardı. Daha hamının bildiyi və dövlətin nəzarətində olan banklar vasitəsilə etməzdilər.
Qaldı bizim dolanmağımıza, Anar Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzindən əlavə ATƏT-in, ENEMO-nun və digər nüfuzlu təşkilatların ekspertləri siyahısına daxildir. Zaman-zaman bir çox ölkədə ekspert kimi çalışır. Hətta Əfqanıstan kimi qarışıq ölkədə işləyib. Təbii ki, bunlar da qarşılıqsız olmayıb. Bundan əlavə, mən də tərcümə ilə məşğulam, müəllimlik edirəm. Və deyim ki, minimum səviyyədə dolanırıq. Şəxsi evimiz belə yoxdur. Anarın valideynlərisə kirayədə qalır. Anar kimi savadlı adamlar Azərbaycan kimi zəngin ölkədə ev ala bilmir. Ümumiyyətlə, bildiyim qədər Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzində heç kimin şəxsi evi yoxdur. Çoxları kirayədə və ya valideynləri ilə birgə yaşayır.
– Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinə qarşı cinayət işi oktyabrda başlanıb. Dekabrda Anar Məmmədli həbs edildi. O, həbs ediləcəyini gözləyirdimi, bu barədə sizə nəsə deyirdimi?
– Nə vaxtsa həbs ediləcəyini gözləyirdik. Anar özü də bunu dəflərlə deyirdi. Bilirdi ki, seçki təhlükəli işdir. Çoxlarının buna görə qorxub geri çəkildiyini vurğulayırdı. Amma prezident seçkisindən dərhal sonra həbsini gözləmirdi. Deyirdi ki, buna getməzlər. Çünki saxta seçkini yenidən gündəmə gətirmək hökumətə sərf etməz. Amma yəqin hakimiyyətdə kimlərəsə sərf edirmiş ki, seçki müşahidə təşkilatının rəhbərini həbs edib seçki pozuntularını gündəmə gətirsin. Beynəlxalq təşkilatlar, o cümlədən ATƏT bu həbsi yaxşı qarşılamayacaq. Artıq xeyli sərt bəyanatlar səslənir. O cümlədən məsələ beynəlxalq KIV-in hədəfinə gələcək.
– Siz özünüz Anar Məmmədliyə həbs təhlükəsi görürdünüzmü?
– Müəyyən qədər gözləyirdim və özümü buna hazırlamışdım. Düzdür, bir ara istintaq prosesinin səngiməsi məndə elə bir fikir yaratmışdı ki, hökumət həbsə getməz hələ ki. Amma tam gözlənilməz də olmadı, ona görə də möhkəməm. Dostlara da təşəkkür edirəm ki, yanımda oldular və dəstək verirlər.
– Anar Məmmədli ilə necə tanış olmağınız, nə vaxt ailə qurmağınız haqda da məlumat verməyinizi xahiş edirik.
– Anarla qiyabi tanış idik, ictimai sahədən ortaq dostlarımız da çox idi. Sonradan əyani tanış olduq. Artıq yeddi aydır ailə qurmuşuq.
